Een gekwalificeerd natuurparkplan vormt de basis voor de werkzaamheden van elk natuurpark.
Het voldoet daarmee aan de eisen van § 27 van de federale wet inzake natuurbehoud en § 38 van de wet inzake natuurbehoud van Noordrijn-Westfalen, volgens welke natuurparken uniform te ontwikkelen en in stand te houden gebieden zijn die met inachtneming van de doelstellingen en beginselen van natuurbehoud en landschapsbeheer gepland, gestructureerd, ontwikkeld en verder ontwikkeld moeten worden.
Met het natuurparkplan wordt een centrale wegwijzer gecreëerd. Een duurzame visie met strategische doelstellingen, concrete leidende projecten en maatregelen die in de regio worden gecoördineerd. Het vormt dus de werkbasis voor de komende 10 jaar.
De natuurparkplanning is gebaseerd op de in 2018 nieuw geformuleerde "Taken en doelstellingen van Duitse natuurparken" en het "Wartburg-programma van natuurparken in Duitsland", alsmede op de in september 2019 gepubliceerde Gids voor natuurparkplanning, waarin de succesfactoren voor de uitvoering van natuurparkplannen voor het eerst in een vergelijkende analyse zijn onderzocht.
De vier pijlers van het natuurparkwerk - bescherming, recreatie, educatie en ontwikkeling - staan centraal in deze planning.
Het Natuurpark Bergisches Land heeft een zeer gevarieerde structuur met drie districten en vier zelfstandige steden. Ook drie toeristische marketingorganisaties en vijf biologische stations in het natuurpark versterken dit beeld. Bovendien zijn veel van de taken die vaak door natuurparken op de afzonderlijke actieterreinen worden uitgevoerd, in het verleden door andere organisaties overgenomen wegens gebrek aan personeel en financiële middelen.
Het natuurparkplan laat dus zien wat door wie in het natuurparkgebied wordt gedaan. In sommige gevallen worden afbakeningen gemaakt om gezamenlijk te zorgen voor een effectieve taakvervulling. De rol van het natuurpark in elk van de vier actiegebieden wordt uitgewerkt.
Het doel is echter ook gebieden vast te stellen waaraan het natuurpark in de toekomst bijzondere aandacht moet besteden.
Door de diversiteit van het Bergische Land kunnen deze behoeften ook sterk verschillen van deelgebied tot deelgebied.
Dit alles moet in de planning van het natuurpark worden opgenomen om richtsnoeren, projecten en concrete maatregelen vast te stellen.
Het natuurparkplan definieert de doelstellingen van de toekomstige ontwikkeling in het natuurpark en de geplande projecten om deze doelstellingen te bereiken, die in de regio worden gecoördineerd. Door het proces van natuurparkplanning kan het natuurpark ook bekendheid geven aan zijn werk in de regio, partners voor dit werk winnen en zo het natuurpark versterken.